Utertitsisalernermiit ukioq ataasinngorpoq

Pavia Jensen, Tasiusami Upernaviup eqqaani suleqaterput dunkellu utertitarpassuit.
Dunkinik Texaconeersunik KNI A/S Polaroilip utertitsisitsisalerneraniit ulloq 11. november 2020 ukioq ataaseq qaangiussimalereerpoq. Utertitsisinnaaneq innuttaasunit tigulluarneqarpoq iluatsilluaqalunilu. Dunkit uulianik imaqarnikut pinngortitamiiginnartut inuit katersoriarlugit Polaroilimut Pilersuisumullu utertittarpaat.
Inuit igitassanik katersinerulerput
Utertitsisarneq qanorluunniit ukiullit atorpaat, aasarlu tunisatsinniit puukunik amerlanerusunik utertitsisoqarpoq. Soorlu julimi nuna tamakkerlugu dunkit imaqanngitsut 16.128-t utertinneqarput naak 2019-imi novembarimi utertitsalernitsinniit tunisavut 14.992-inik amerlassuseqaraluartut.
Dunkinik imaqanngitsunik pinngortitamut maangaannaq iginneqarnikunik katersuisoqartalernikuuvoq. Dunkikulli kisimik katersorneqarneq ajorput, utertitsisoqartalerneratigut sumiiffinni amerlasuuni dunkinik katersinertik iluatsillugu igitassanik maaniinnarmiittunik inuit aamma katersisalernikuupput.
Soorlu Nanortaliup eqqaani Tasiusami. Tasiusami niuertorput, Mariane S. Heilmann, aasaq oqaluttuarpoq puttasut eqqaani siullermik igitassarpassuaqartaraluartoq maannakkut eqqiluinnerulluni torersinikooqisoq.
Tunumut saariarutta Kulusummi aamma taamatut pisoqarpoq.
Panni Nakinge, Pilersuisoq Kulusummi sulisoq, oqaluttuarpoq talittarfitsik maannakkut saligaannerujussuanngorsimasoq, utertitsisinnaanerlu inuit ilikkaramikku talittarfiup eqqaani eqqagassanik katersillaqqissinerusimaqaat.
- Nunaqarfipput saligaanneruleqaaq, pingaartumik talittarfiup tungaani. Siullermik igitassat sumi tamaaniittarnikuugaluarput, Panni oqaluttuarpoq.
Panni Kulusumilu sulisut allat nunaqarfiup saligaannerulernera misigaat, pingaartumik talittarfiup eqqaani, taannali massakkut aputaannaavoq.
Utertitsisarneq ’KNI avatangiisimik mianerinninnerusoq’ aaqqissuussamut atavoq. Utertinneqarsinnaasut tassaapput motoorinut gearinullu perrassaatit Texacomeerut 1, 4 aamma 5 literikkaartut puukui Pilersuisumiit Polaroilimiillu tunineqarsimasut. Dunki ataaseq utertikkaanni 3 kr.-innassutigineqassaaq kisianni Polaroilimi Pilersuisumilu perrassaatinik Texaconik pisigaanni puui qaavatigut akeqanngillat.
Aalisartut taakkuunerusarput utertitsisut
Sinerissamut paasiniaalaaratta paasivarput aalisartut taakkuusut dunkinik Texacomeersunik utertitsinerusartut, taakkuuppullumi umiatsiamik angalasuullutik perrassaatinik Texacomeersunit atuinerusuusut.
Inuilli kikkuugaluarunik, meeqqat, inuusuttut, utoqqaat sunngiffimminnilu pinialuttartut tamarmik Polaroilimut Pilersuisumulluunniit utertitsillaqqittaqaat.
Meeqqat taakkuupput utertitassanik aamma qinaasillaqqittartut, taamaalillutimmi kaasarfimmiussannguaminnik pilaartarput. Soorlu Upernavimmi.
- Meeqqat maanimiut utertitsinerpaasarput, Pilersuisoq Upernavimmi pisortamut tullersorti, Uthilie Karlsen, unnerpoq.
Tasiusaq siuttuuvoq
Utertitsisarneq ulloq 11. november 2019 aallartimmalli pisiniarfiit 72-it (Pilersuisoq Polaroililu) puukunik utertitanik tigooqqaasimapput.
Utertitsivigineqarsimasunit tamanit Tasiusaq Avannaaniittoq siuttuuvoq, tassami utertitsinnaanerli aallartimmat dunkit 1.782-it utertinneqarsimalereerput. Tulliuvoq Qeqertarsuaq, tassani dunkit katillugit 1.301-t utertinneqarnikuupput.
Pilersuisoq Tasiusami niuertorput, Susanne Kristiansen, innuttaasut utertitsilluartarnerat assut tulluusimaarutigaa, pingaartumik meeqqat utertitsillaqqittaqimmata nersualaarpai.
- Aasaq meqqat taakkuunerusarput utertitsisut, tamannalumi pinngortitamut iluaqutaaginnartussaavoq, Susanne oqarpoq.
Anton B. Arqe Polaroil Ittoqqortoormiini sulisuusoq dunkinik utertitanik puussianut poortuisoq. Ittoqqortoormiini dun-kit maannamut 256-it utertinneqarnikuupput.
Plastik ajoqusiisarpoq toqussutaasarlunilu
Pinngortitaq eqqaariaratsigu, igitassat plastikkit pinngortitamiittut taakkuupput ajornerpaat. WWF naapertorlugu plastikki pinngortitamut pisartoq uumasut aqajarormiorilertarpaat, tassami plastikki nerisassaasoralugu nerisaramikku. Isumaqartoqarpoq timmissat 90 procentii plastikkinik aqajarormioqartut. Ukiut tamaasa miluumasut immami uumasuusut 100.000-it timmissallu 1 millionit plastikkimik mingutsitsinermit toqusarput.
Taamaattumik KNI-p utertitsisalernera siunertaqarluarpoq.
Utertitsisarnermik nersualaarinnittut ilagaat Pinngortitaleriffik.
- Suliniutip takutippaa inuit igitassanik katersitinneqartarsinnaanerat ajornaquteqanngitsoq. Dunkit plastikkinik nioqqutissiat puisit aqajaruinut pinnatik sumiiffissaminnut apuunneqarput, Josephine Nymand, Nunatsinni pinngortitaleriffimmi biologiusoq nassuiaavoq.
Plastik assut mingutsitsisarpoq, pinngortitamiillunilu sivisuumik arrorniarsarisarpoq, immamiillunili suli sivisunerusumik arrortinniarneqartarluni.
Assersuutigalugu puussiaq plastikkiusoq pinngortitami ukiuni quliniit 20-nut arrorniartarnera sivisutigisarpoq puiaasarlu imermik imaqarnikoq pinngortitamiitilluni ukiuni 400-ni arrorniartarpoq.
Ukiuni kingullerni plastikkit 8 millioner tonsit immamut pinikuupput, plastikkilu immamiit katersorneqartup taamaallaat 14 procentia atoqqitassanngortinneqarnikuuvoq.
Puukut Polaroil Paamiuni utertinneqarnikuusoq, maannamut dunkit 585-it utertinneqarnikuupput.
Pinngortitamut aningaasaliineq
Ukiup ataatsip ingerlanerani dunkit 22.981-it utertinneqarput, utertitanillu akiliineq akeqarsimavoq 68.943 kr.
Utertitsisoqartalermat dunkit 28.242-t utertinneqarnikuupput, tunisallu puukui 81 procentii utertinneqarsimallutik.
Utertitat suliarinerinut ikuallaavinnullu akuerisaasunut nassiussinerit 54.000 kr.-inik akeqartut ilanngukkaanni utertitsarnermut KNI-p katillugit aningaasartuutigai 123.000 kr.
- KNI A/S Polaroilip utertitsarnermut aningaasartuutai tassaapput Nunatta saligaannerunissaanut aningaasaliineq pitsaasoq, tassami plastikkip atortakkatta katersorneqarluni atoqqinneqartarnissaa anguniagaraarput. Utertitsisarnermut atatillugu igitassat pinngortitamiittut aamma ilanngullugit katersorneqartarnerat aamma torraaqutaaqaaq, Polaroilip pisortaa, Githa Brask Olsen, oqarpoq.
KNI A/S-imi pisortaaneq, Peter Grønvold Samuelsen, oqaluttuarpoq utertitsisitsisalernissaq piffissami sivisuumi Polaroilimi KNI-milu oqaluuserineqartarsimasoq, siusinnerusukkullu utertitsisarnerup atulersimannginnera patsiseqarpoq ilaasa uppererpiarsimanngimmassuk upperinnilersitsiniarsimanerlu sivisujaarsimalluni.
- Uagut inuttut ileqqoqartuulluta inuuvugut, allaanerusumillu pissusilersortalernissarput sungiukkumaataartarparput. Nunatsinni sivisoorsuarmik sungiusimaannarsimavarput sikut mamakujuillu puukui pinngortitamut igiinnartarlutigit. Sinerissami piniariarfinnilu inuit qimatarpassui assigiinngitsut toraarneqartuartarput. Ileqqunuku allanngortikkuminaatsorujussuit. Isummamilli sungiussitilluta karsit igitassat, igitassallu allat, piniariarfimmiit angerlamut oqqullugit nassarnissaat ajornannginnerulertarpoq immamullu eqqaanata.
- Isumaqarpunga inuit piaaralutik pinngortitaq ajoquserniarneq ajoraat, tamannali ilisimasakinnermik, ileqquliutiinnakkanik immaqalu soqutigittaannermik ilaatigut peqquteqartoq. Taamatulli pissuseqarnerup allanngortinneratigut upperaara aamma neriuppunga Nunarput saligaannerulerluni eqqiluinnerulerlunilu pilerumaartoq. Tamatumunngalu KNI-p utertitsisitsisalernermigut iluaqutaasinnaanera nuannaarutigaara tulluusimaarutigalugulu, Peter Grønvold Samuelsen oqarpoq.